Zaailing Anne Frank boom te landgoed Nienoord

Zaailing Anne Frank boom te landgoed Nienoord

HET ACHTERHUIS
Het verhaal van het leven van Anne Frank is door haar beroemd geworden dagboek wereldwijd bekend geworden. Het werd vlak na de Tweede Wereldoorlog uitgegeven onder de titel ‘Het Achterhuis’. Ruim twee jaar zat Anne Frank met haar familie ondergedoken in het Achterhuis van het pand aan de Prinsengracht 263, waar Anne’s vader, Otto Frank, zijn bedrijf had.

DE PAARDENKASTANJE
Anne keek vanuit haar onderduikplek, het achterhuis, uit op een witte paardenkastanje. Ze schrijft in haar dagboek een aantal keren over de boom. Het was haar enige contact met de natuur en ze las er de wisseling van de seizoenen aan af. Op 4 augustus 1944 werd de schuilplaats verraden en de onderduikers werden gedeporteerd naar verschillende concentratiekampen. Alleen Otto Frank overleefde de oorlog.

JOODSE SCHOOL IN LEEK
Rond 1730 woonden er al Joden in Leek. Zij kwamen naar Leek omdat er veel handel werd gedreven. De eerste Joden waren kooplieden en slagers. Joden mochten destijds een aantal beroepen niet uitoefenen en geen lid worden van een gilde. In 1783 kwam er een Joodse begraafplaats, in 1809 een synagoge en in 1855 een Joodse school. Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog woonden er tussen de 70 en 90 Joodse mensen in Leek, de meeste families al sinds vele generaties.

TWEEDE WERELDOORLOG
In de zomer van 1942 werden eerst de Joodse mannen tussen de 18 en 55 jaar oud opgepakt en te werk gesteld in zogenaamde 'werkkampen'. De Joodse mannen uit Leek werden direct naar het 'werkkamp' Westerbork gestuurd. De meesten van hen werden op het eerste transport op 15 juli 1942 uit Westerbork naar Auschwitz afgevoerd. In de herfst van 1942 op vrijdagavond 27 november werden (bijna) alle andere Joodse inwoners opgepakt. Slechts één van hen keerde terug.
61 Stolpersteine werden vanaf 3 november 2015 tot 12 oktober 2018 geplaatst voor de woningen waar ze woonden voordat ze werden weggevoerd.

NA DE TWEEDE WERELDOORLOG

Na de oorlog werden de synagoge en de Joodse school voor andere doeleinden in gebruik genomen. Uiteindelijk werd het synagogegebouw een groentewinkel en deze werd het in 1978 afgebroken. De straatnaam Synagogeplein is het enige wat nog rest.
Het gebouwtje van de Joodse school, werd als schuur gebruikt. Deze moest in 1994 wijken voor de aanleg van een fietspad. De Gemeente Leek was van mening dat dit gebouw als monument bewaard moest worden, en gaf medewerking aan de restauratie en wederopbouw. De Samuel Levie Stichting financierde en droeg de zorg voor de inrichting van het gebouw.
Het Joodse Schooltje kreeg hierna de functie van monument ter herinnering aan de eenenzestig vermoorde Joodse burgers van Leek en werd ingericht als educatief museum. De Samuel Levie Stichting is verantwoordelijk voor het beheer van dit museum.

HET EINDE VAN DE OORSPRONKELIJKE BOOM
In 2010 is de boom tijdens een zomerstorm omgewaaid. Zaailingen van de boom zijn veilig gesteld door vrijwilligers van de stichtingen Wereldboom en ElemenTree. In een bijzondere samenwerking van beide stichtingen met Van den Berk Boomkwekerijen uit Sint-Oedenrode is ervoor gezorgd dat nazaten van de oorspronkelijke Anne Frankboom blijvend beschikbaar zijn.

ANNE FRANK HERDENKINGSBOOM IN LEEK
Voor Museum Het Joodse Schooltje uit Leek de reden om een verzoek in te dienen voor een nazaat van de Anne Frankboom. Het verzoek werd gehonoreerd en door steun van de Gemeente Westerkwartier en een aantal bedrijven, vond de onthulling in de Rozentuin op Landgoed Nienoord plaats op 27 november 2021 door burgemeester Ard van der Tuuk en Ronald Leopold, voorzitter van de Anne Frank Stichting. De Anne Frank Herdenkingsboom kijkt uit over het centrum van Leek waar destijds de meeste Joden woonden. Het gedicht op de plaquette is geschreven door initiatiefnemer Jan Willem Slotema.

ANNE FRANK STICHTING
De Anne Frank Stichting is een stichting die op 3 mei 1957 is opgericht door Otto Frank met als doel het Anne Frank Huis te behouden. Het beheer van het Anne Frank Huis en het uitdragen van het levensverhaal en de idealen van Anne Frank zijn de belangrijkste doelstellingen van de stichting.
Van over de hele wereld komen mensen naar het pand aan de Prinsengracht, waar Anne Frank met haar familie in de Tweede Wereldoorlog zat ondergedoken. Uniek onderdeel van het museum is het Achterhuis, waar Anne haar - inmiddels - wereldberoemde dagboek schreef.