Pieter Radema

Pieter Radema - 22 jaar (Bakker)

Pieter Radema is een van de dorpsgenoten die slachtoffer zijn geworden van de naziterreur tijdens wereldoorlog 1940-1945. Pieter is geboren op 10 juli 1922, als oudste zoon van Jan en Jeltje Radema. Hij groeide op in het huis aan de Heirweg nummer 11. Op 8 mei 1943 werd hij opgeroepen voor de "Arbeitseinsatz". Op 20 juli volgde de keuring en zijn vertrek was inmiddels vastgesteld op maandag 28 juli, vanaf het hoofdstation in Groningen. Pieter dook onder, samen met zijn broers Eelke en Kees, in het gezelschap van de uit Groningen afkomstige Jo de Groot.

Overdag was men in Visvliet natuurlijk voortdurend op zijn uiterste qui-vive. ’s-Nachts sliepen ze in een bootje op de Lauwers, vlakbij waar nu de brug over de rijksweg ligt. Op zaterdagavond 18 juni 1943, kwamen elf landwachters uit Grootegast de jongens uit de boot halen. Er was verraad in het spel. Lopende van de boot naar de Friese brug nam Eelke de benen; het was een donkere nacht en wat nevelig, hetgeen de vlucht vergemakkelijkte. In het dorp aangekomen werd er aangebeld bij Jan Radema. Deze moest zijn fiets afgeven, hetgeen hij weigerde en waarop ook hij werd meegenomen. Lopende ging de hele stoet naar de landwachtkazerne in Grootegast. Meteen de volgende morgen is mevrouw Radema naar Grootegast gegaan; het mocht niet baten. Jan Radema kwam zondags weer thuis. Per dienstbus zijn, de daaropvolgende maandag, Pieter en Kees naar het Scholtenshuis in Groningen (foto links) gebracht.

Kees werd in arbeidsdienst gestopt en Pieter op transport gesteld naar het kamp Amersfoort. Aanvankelijk wist de familie Radema nergens van.

Op vijf juli 1944 kregen ze een clandestiene brief. Een enkele keer mocht er ook legaal geschreven worden. Op vijf september 1944, later "dolle dinsdag" genoemd,was Pieter bijna vrij gelaten.

De Duitsers hadden de gevangenen hun burgerkleren al teruggegeven. Op het laatste moment bedachten de Duitsers zich; 1165 mannen gingen alsnog op de trein naar het kamp Neuengamme.

Volgens het officiële Duitse rapport is Pieter overleden op 30 januari 1945, aan een soort ondervoeding . Hij was toen nog maar 22 jaar.

Pas op 28 maart 1945 kwam dit bericht bij zijn ouders in Visvliet. Zijn naam staat ook gegraveerd in de gedenkplaat aan de klokkentoren op de begraafplaats in Grijpskerk (zie foto’s).

In memoriam geschreven door Visvlieter Archief.
Bron: De Heerlijkheid Visvliet / Halbe Kuipers en Henk Offeringa.